W ramach zaczątku przyszłego artykułu ... Proszę komentujcie jak coś się nie zgadza albo macie swoje spostrzeżenia i dodatkowe uwagi.
Wstęp. Od przynajmniej kwietnia 1937-go roku dla OSL i października 1937 roku dla ZDB tłumik nowego typu (dla niezorientowanych: dyfuzor wkładany od przodu, ogon zintegrowany) był już standardem w modelach OSL i ZDB. Jest on o wiele bardziej złożonym elementem od poprzedniej wersji z odejmowanym ogonem i na pewno jego produkcja była droższa, ale widocznie priorytetem było lepsze wyciszenie, bo raczej nie nowocześniejszy wygląd skoro pozostawiono nieco archaiczny kształt rybki z ogromnym ogonem. Model 601 OSL, OS WH miał od początku produkcji tylko ten typ tłumika.
- Tłumik w motocyklu 501 OSL z 1938-go roku
Budowa i wersje: Tłumik zaczyna się od lejka wlotowego o średnicy różnej dla OSL z głowicą aluminiową, OSL z głowicą żeliwną i ZDB, dla tego też przy adaptacji tłumików z jednego do drugiego modelu konieczna jest wymiana lejka na odpowiedni. Lejek ten jest nierozłącznym elementem wyjmowanego dyfuzora. Dyfuzor wchodzi w wystającą z przodu tłumika rurę stalową (chyba bez szwu) fi60x1,5 i jest zaciskany dedykowaną blaszaną opaską fi 60. Rura wlotowa tłumika kończy się wewnątrz zbieżnym stożkiem o który opiera się podobny stożek tylnej części dyfuzora. Dodatkowym mocowanie i pozycjonowanie dyfuzora zapewnia wystająca z tyłu szpilka M8 która przechodzi przez krótką tulejkę fi 12x2 przylutowaną mosiądzem (ten typ łączenia był stosowany tylko w tym miejscu) pomiędzy połówkami tłumika. Szpilka wystająca na zewnątrz tłumika jest dociągnięta wąską nakrętką M8 SW12 i zabezpieczona taka samą kontrnakrętką. Prawie cały dyfuzor jest wykonany z elementów zwijanych i spawanych z blachy stalowej 1 mm oprócz płaskownika 2 mm w tylnej części do którego jest mocowana szpilka mocująca. Niestety dotyczy to także lejka wlotowego, który jest przez to delikatny i dlatego często bardzo zniszczony. Ze względu na proste, kształty i łączenie z wielu elementów dyfuzor jest stosunkowo łatwy do dorobienia w warunkach garażowo-warsztatowych. Cały tłumik z dyfuzorem i opaskami jest dość ciężki, ale solidny i wytrzymały, przynajmniej w oryginalnym wydaniu. Najlepiej zachowane są oczywiście tłumiki pochodzące z motocykli z silnikiem dwusuwowym ze względu na konserwujący wpływ oparów olejowych w spalinach, dlatego też są poszukiwanym kąskiem wśród posiadaczy większych motocykli z silnikiem czterosuwowym.
- Tłumik cywilny 351/501 OSL (wycinek uzupełnienia katalogu 351 OSL z kwietnia 1937 roku)
- Tłumiki cywilne 351/501 OSL (wycinek katalogu 351/501 OSL z listopada 1938 roku)
- Tłumik cywilny 251 OSL (wycinek uzupełnienia katalogu 201/251 OSL i 351 OT z kwietnia 1937 roku)
- Tłumik cywilny 201 ZDB (wycinek uzupełnienia katalogu 201 ZDB z października 1937 roku)
- Tłumik cywilny 601 OSL (wycinek katalogu 601 OSL z lipca 1939 roku)
W modelu 251 OSL i 351 OT występuje tylko jeden tłumik - prawy. Średnica wlotu lejka jest identycznea jak w większych OSL.
- Tłumik 251 OSL / 351 OT. Dodatkowo pokazana osłona termiczna tłumika dla opcjonalnego wysoko poprowadzonego wydechu.
Wersje WH tłumika ze względu na możliwą kolizję z sakwami kurierskimi nie posiadały górnej części ogona a zamiast tego miały wywiercone dodatkowe otworki w bocznej części stożkowego przetłoczenia ogona.
- Wczesne tłumiki WH (wycinek katalogu 351/501 OSL z listopada 1938 roku)
- Tłumik 251 OS WH (wycinek wojennego katalogu, jeszcze sprzed wprowadzenia żeliwnych karterów)
W 1939/40 roku wprowadzono w modelu 351 OSL (tylko!) dodatkowy uchwyt w przedniej części tłumika mocujący tłumik do "trójkąta" tylnej części ramy. Co ciekawe prawy tłumik otrzymał te modyfikację tylko do wersji solo (bo do jazdy z wózkiem bocznym tłumik musiał być tak jak we wcześniejszej wersji obniżony poprzez zastosowanie dodatkowego łącznika, więc mocowanie do rury ramy nie wchodziło w grę).
- Tłumiki cywilne 351 OSL od 1939/40-go roku (wycinek uzupełnienia katalogu 351/501 OSL z maja 1940 roku)
W tym samym okresie podobnej modyfikacji dokonano w wojskowym modelu 351 OS WH (tylko! nie dotyczy 251 OS WH). Dodatkowe mocowanie z przodu tłumika jest jednak nieco inne niż w wersji cywilnej. Tłumiki nie maja oczywiście górnej części ogonów.
- Późne tłumiki 351 OS WH (wycinek uzupełnienia katalogu 351/501 OSL z maja 1940 roku)
Uchwyt w przedniej części tłumika miały już wszystkie 601 OS WH:
- Tłumik 601 OS WH (wycinek katalogu 601 OSL z lipca 1939 roku)
Zestawienie numerów głównych części:
Działanie: Spaliny wpadające do tłumika z rury wydechowej poprzez lejek wlotowy przechodzą przez specjalnie skonstruowany układ labiryntowy dyfuzora i w końcu wydostają się przez lejkowe zakończenie rury fi 60 tłumika do głównej "puszki" tłumika ograniczonej przez zespawane połówki (wytłoczki z blachy stalowej 1 mm). Ale spaliny nie trafiają od razu szczelin wylotowych w ogonie tłumika, lecz do dodatkowej rury włożonej w ten ogon i też zakończonej zbieżnym stożkiem. Tak więc gazy wylotowe silnika odbijają się od tylnej obłej powierzchni tłumika i zawracają do przodu aby przez wspomnianą rurę ogona w końcu dostać się do właściwego spłaszczonego ogona i znajdujących się w nim końcowych szczelin. Warto wspomnieć, że w spodniej części tłumika znajdują się dwa otwory do odprowadzania skroplin - jeden w zewnętrznej połówce a drugi w wewnętrznej połówce w którego osi jest także otworek w rurze na dyfuzor fi 60. Bez drożności tych otworków tłumik jest bardzo podatny na korozję, dlatego trzeba je sprawdzać a w przypadku zakupu kopii tłumików najczęściej wykonać (niestety wytwórcy tłumików o tym zapominają).
Wspomniany tłumik nowszego typu jest z pewnością cichszy od poprzednika, a na pewno w porównaniu do współczesnych kopii, które nie mają żadnej przegrody wlotowej a jedynie nieco zmodyfikowany w stosunku do oryginału element tłumiący w wyjmowanym ogonie. Trudno jednak powiedzieć, jak ta większa skuteczność nowego tłumika wpłynęła na osiągi motocykla. Instrukcje obsługi nie podają zmiany mocy silnika i osiągów, więc trzeba przyjąć praktyczny brak pogorszenia tych parametrów.
NSU 351 OSL '38, ...
