W „dużych OSL” (modele 351/501/601 OSL) skrzynia biegów jest mocowana do ramy za pomocą dwóch śrub przechodzących przez solidne odlane uchwyty w górnej i dolnej części aluminiowej obudowy. Nie są to jednak typowe, znormalizowane śruby, dlatego też mogą być pewnym problemem przy restaurowaniu zdekompletowanego motocykla, dlatego też, a także w celu usystematyzowania rodzajów i zmian w tych elementach zachodzących w ciągu całego okresu produkcji wspomnianych modeli, powstał niniejszy artykuł.Dolna śruba
W modelach 351/501 OSL dolna śruba M12x1,25 oprócz mocowania skrzyni biegów łączy także blachy „silnikowe” ramy z tylnym „trójkątem” ramy. Jej długość wynika bezpośrednio z szerokości całkowitej mocowań „trójkąta” w jego dolnej części i szerokości nakrętki (poszerzanej). Dla skrzyni 3-biegowej (od początku produkcji czyli 1932 roku do 1934 roku) był to katalogowy element nr 59 503). Po wprowadzeniu skrzyni 4-biegowej w 1934 roku został on zastąpiony elementem nr 91 903 a następnie elementem 98 791 (o długości 148 mm). W 601 OSL ta śruba miała numer katalogowy 99 849 i była nieco dłuższa (190 mm), bo odkuwki ramy są szersze niż blachy stosowane w mniejszych modelach. Wszystkie wersje śrub posiadały gładki łeb sześciokątny 19 mm i w wersjach cywilnych były pokrywane satynowym niklem (chromem?). Dorobienie tej śruby nie powinno nastręczać większych trudności przy wykorzystaniu współczesnej śruby o odpowiedniej klasie wytrzymałości (min. 8.8). Wystarczy tylko dopasować długość gwintu i zakończyć go kuliście oraz zeszlifować napisy z łba.
Górna śruba
Górna śruba to już poważniejszy temat, bo występowała w wielu wersjach w zależności od rocznika i typu zmiany biegów (ręczny lub nożny) i wymaga więcej pracy tokarza. Każda ze śrub posiadała w miejscu przechodzenia przez ramę poprzeczny otwór M8, w który wchodziła śruba regulująca napięcia łańcucha (opisywana już w osobnym artykule - link). Górne śruby do nożnej zmiany biegów są o wiele dłuższe od śrud do ręcznej zmiany biegów, bowiem mocują także automat zmiany biegów.
- Pierwsze roczniki (1932-1934) miały śruby o numerach katalogowych: 59 296 dla zmiany ręcznej oraz 54 882 dla zmiany nożnej. Obydwa rodzaje śrub nie posiadały łba i współpracowały z nakrętkami specjalnymi M14x1,5 z obydwu stron. Miały one w części środkowej średnicę aż 16 mm. Z lewej strony była nakręcona szeroka nakrętka kołnierzowa z sześciokątem 22 mm – numer katalogowy 54 883 a z prawej strony nakrętka ze stoczonym częściowo sześciokątem 22 mm – numer katalogowy 54 884.
- Od 1934 roku wprowadzono nowe elementy o numerach katalogowych: 91 861 dla zmiany ręcznej oraz 90 442 dla zmiany nożnej. Nowa śruba do zmiany ręcznej miała już łeb grzybkowy z lewej strony, zamiast nakrętki 54 583. W modelu 601 OSL produkowanym od 1937-go roku stosowano tylko nożną zmianę biegów, więc występowała tylko śruba 90 442.
- Od 1940 roku długa śruba dla zmiany nożnej także otrzymała łeb grzybkowy z lewej strony zamiast nakrętki i nowy numer katalogowy 103 762. Prawdopodobnie w tym okresie nie stosowano już ręcznej zmiany biegów, nawet za dopłatą.
W wersjach cywilnych górne śruby (a przynajmniej ich gwintowane zakończenia) były także pokrywane satynowym niklem (chromem?), a w wojskowych prawdopodobnie czernione (oksydowane).
Niestety posiadam jedynie części do nożnej zmiany biegów w wersji z 1938-go roku: 90 442, 54 883, 54 884, dlatego przedstawiam tylko ich rysunki. Gdyby ktoś posiadał inne elementy z powyższego opisu to byłbym wdzięczny za ich zwymiarowanie, abym mógł uzupełnić artykuł dodatkowymi rysunkami.
