Różnice głowic aluminiowych 351/501/601 OSL

Szczegóły: Kategoria: Silnik; Przez Spiker; 27.Sie; Nadrzędna kategoria: Technika; 27 sierpień 2012; Poprawiono: 01 luty 2014; Odsłon: 4734

Od początku 1938 roku fima NSU dołączyła do swojej oferty modele OSL z głowicą aluminiową (niem. "gekapselte Leicht-Metall Zylinderkopf"). Wyjątkiem był najmniejszy model 201 OSL który do końca produkcji zachował głowicę żeliwną. Pojawił się także nowy model 601 OSL, który nie miał wcześniej odmiany z głowicą żeliwną.

Nowa konstrukcja głowicy zapewniała szczelne zakrycie wszystkich elementów ruchomych układu rozrządu, zwiększając tym samym ich trwałość oraz poprawiała chłodzenie. Dodatkowo dla ułatwienia czynności serwisowych zastosowano regulację luzu zaworowego za poprzez obrót mimośrodowych osi ze skalami wyprowadzonymi na zwenątrz. Gniazda i prowadnice zaworowe wykonano z odpowiedniego brązu, dzięki czemu nie ma problemu ze stosowaniem dzisiejszej benzyny bezołowiowej. Co ciekawe zrezygnowano z ciśnieniowego smarowania dźwigienek zaworowych ufając w wystarczające działanie mgły olejowej przedostającej się do głowicy osłoną lasek popychaczy. Czas pokazał, że rozwiązanie to sprawdziło się znakomicie - po 70-ciu latach w większości znanych mi przypadków łożyskowanie osi dźwigienek zaworowych nie wykazuje objawów zużycia.

Tak jak starszych w głowicach żeliwnych "małe OSL" czyli 251 OSL i 351 OT zachowały pojedynczy wylot spalin a "duże OSL" czyli 351/501/601 OSL podwójny. Dzięki temu jest możliwe szybkie przypisanie głowicy do jednej z tych tych grup. Problem zaczyna się przy identyfikacji głowic pochodzących od bliźniaczych modeli i w tym ma pomóc niniejszy artykuł.

Duże OSL

Głowice aluminiowe "dużych OSL" są trudne do odróżnienia. Trudno się temu dziwić, skoro powstawały prawdopodobnie z identycznych odlewów a różnice tkwią jedynie w kilku wymiarach oraz obróbce wnętrza komory spalania. Są oczywiście znawcy wychwytujący kilkumilimetrowe różnice wymiarów gołym okiem, jednak aby określić model ze stuprocentową pewnością najlepiej dokonać kilku pomiarów.

Odlewy wykonywali dla conajmniej dwaj dostawcy do różnych modeli więc nie należy się sugerować sygnaturą odlewniczą znajdującą się na wewnętrznej ściance górnej komory.


351 OSL	501 OSL	601 OSL

Zasadnica różnica dotyczy średnicy komory spalania (D1) oraz średnicy podtoczenia pod cylinder (D2). Różnica tkwi także w średnicy kanału dolotowego (G1), ze względu na przystosowanie do różnych średnic gardzieli stosowanego gaźnika: fi 25 lub fi 27 oraz rozstawu szpilek mocujących (G2) . Różny jest także rozstaw szpilek mocujących głowicę do cylindra (D3), więc nie jest niestety możliwe przerobienie jednego typu głowicy na inny. Wspomniane różnice wymiarów pokazuje poniższa tabela:

Model	D1 [mm]	D2 [mm]	D3 [mm]	G1 [mm]	G2 [mm]
351 OSL	Ø 76	Ø 90	Ø 115	Ø 27	50,8
501 OSL	Ø 81	Ø 90	Ø 115/116	Ø 30	50,8
601 OSL	Ø 85	Ø 95	Ø 119	Ø 30	50,8

Nie mając przy sobie przyrządów pomiarowych można próbować zgrubnie określić model także po kształcie komory spalania. W 351 OSL jest to jednolity wycinek sfery, natomiast w 501 i 601 OSL jest dodatkowe sfazowanie. Pokazują to poniższe zdjęcia:


351 OSL	501 OSL	601 OSL

Pozostałe wymiary głowicy jak i jej elementów są identyczne we wszystkich modelach: prowadnice i gniazda zaworowe, kolektory wylotowe, ilość, rozmieszczenie i wymiary szpilek.

Jeżeli głowica jest w pełni uzbrojona to dodatkową informacją jest typ śruby mocującej głowicę do ramy. Krótka śruba to model 351 lub 501, natomast długa śruba to model 601.

Konsul

Nie jest mi dokładnie znana specyfika zmian wprowadzonych (jeśli takie były) w głowicach powojennych modeli 351/501 OS-T "Konsul". Sytuację dodatkowo utrudnia całkowita zmiana numerów katalogowych części w stosunku do modeli przedwojennych. Być może różnią się tylko sygnaturą wytwórcy odlewu. Z pewnością głowice OS-T miały długą śrube mocującą do ramy - jak w przedwojennym 601 OSL. Wszystko wskazuje na to, że były to wciąż takie same głowice co przed wojną, jednak temat wymaga dokładnego "organoleptycznego" zbadania. Liczę w tym zakresie na pomoc posiadaczy tego modelu.

Spiker