W obróbce mechanicznej metali i ich stopów technicznych stosowanych w konstrukcjach, stosowane są liczne technologie skrawania. Do obróbki tego typu zaliczamy: wiercenie, gwintowanie, rozwiercanie, toczenie, frezowanie, szlifowanie, struganie i przeciąganie, przecinanie za pomocą pił ręcznych i mechanicznych, piłowanie. Ogólnie można powiedzieć, że są to wszystkie obróbki polegające na zdejmowaniu warstwy materiału, w celu nadania właściwych wymiarów lub jakości powierzchni, za pomocą narzędzi skrawających.

W obróbce warsztatowej tego typu, oprócz samych urządzeń, narzędzi i podstawowych parametrów obróbki, istotne jest stosowanie środków smarujących i chłodzących. Przedstawiam tabelę zamieszczoną w "Poradniku Warsztatowca Mechanika" oraz kilka własnych uwag, co do zastosowania chłodziw i środków smarnych podczas wiercenia i gwintowania.

Wbrew pozorom, stosowanie tych środków wydatnie poprawia jakość uzyskanych powierzchni, ułatwia przebieg samego procesu skrawania, jak również przedłuża żywotność narzędzi skrawających. Myślę tym samym, że informacje niżej podane ułatwią niektóre operacje, wykonywane podczas remontu motocykla, przy własnoręcznym dorabianiu lub regenerowaniu części.

Rodzaj materiału	Sposób obróbki
	wiercenie i pogłębianie	gwintowanie	rozwiercanie	toczenie	frezowanie	szlifowanie	struganie	przeciąganie
stal	S, M, E	E, O	E, M, O	E, S, M	E, M, S, O	S, E, O	X, E, O	E, M, O
żeliwo	X, E, N	X, N, O	X, O	X, S, E	X, S, E	X, S	X, O	X, O
brąz	X, E	S, O	E, O	X, E	S, E, O	E, O	X	X
stopy aluminium	E, O+N	O	O	E, O	N, O+N	O+N, N	E, N	O
Objaśnienia oznaczeń: X - skrawanie na sucho, E - emulsja olejowa, M - roztwór wodny mydła, O - olej roślinny lub mineralny, S - roztwór wodny sody, N - nafta

Kilka uwag praktycznych:

• do gwintowania używać oleju roślinnego;
• jak nie masz pod ręką chłodziwa nie używaj wody, lepsza jest ślina;
• posmarowanie chłodziwem brzeszczotu, przy ręcznym przecinaniu piłką przedłuża jego żywotność, szczególnie przy cieciu materiałów grubości powyżej 8 mm.

Przepis na emulsję uniwersalną - sprawdzoną w praktyce: Do metalowego garnuszka wlać ok. 50 ml wody i zestrugać mydła na gęsto. Na drugi dzień zagotować (łatwo może wykipieć!), po ostygnięciu dolać ok. 5 ml oleju roślinnego lub wazelinowego, ubić z tego kogel-mogel, następnie rozcieńczyć zimną wodą do konsystencji rzadkiego kisielu. Ilość oleju można zwiększyć, zwiększą się wówczas właściwości smarujące.

 

Niech się lekko wierci i łatwo gwintuje!

CeRaMik