Warsztat

Prądnice Bosch B142 i B145 były szeroko stosowane w latach 30-tych w wielu motocyklach niemieckich i nie tylko (np. nasz Sokół 600 RT). Konstrukcyjnie są przystosowane do mocowania za pomocą blaszanych taśm opasających obudowę i ściskanych śrubą, przy czym właściwe ustawienie i boczne trzymanie prądnicy zapewniają dwa kołki zanitowane na podstawie i wchodzące w odpowiednie otwory na spodzie prądnicy. Prądnice tego typu były stosowane także w motocyklach NSU, a dokładnie w modelach 351 OSL (B142), 501/601 OSL (B145) oraz w późnych 501/601 TS (B145). W niniejszym artykule chciałbym skupić się na modelu OSL, który posiadał uchylne stalowe łoże prądnicy mocowane do ramy i jednolitą opaskę (w odróżnieniu od TS-a, w którym pradnica była mocowana bezpośrednio na karterze, a opaska była dzielona - dwuczęściowa).

Prądnica Bosch B142 i pokrewne prądnicowo magdyno D1 mają od strony szczotek przynitowaną płytkę tekstolitową z dwoma parami zacisków przyłączeniowych dla końcówek kabli. W każdej parze znajdują się dwa kołki połączone elektrycznie mosiężnym blaszanym łącznikiem i zanitowane z tyłu płytki. Najczęściej te elementy są zachowane w bardzo dobrym stanie i nie wymagają żadnych napraw. Jednak w przypadku jednej z moich pradnic płytka była na tyle zniszczona (poluzowana, połamana i wypalona), że zaszła konieczność jej wymiany, co wiązało sie między innymi z koniecznością dorobienia nowych kołków przyłączeniowych. Być może ktoś inny też spotka się z podobnym problemem, więc "dla potomności" postanowiłem wykonać odpowiednie rysunki pomocne przy dorabianiu tego elementu. Warto wiedzieć, że identyczne kołki występują także w "łączniku masowym" stosowanym w wielu przedwojennych modelach NSU, opisywanym już na naszej stronie (link). Jest bardzo możliwe, że te kołki występują także w wielu innych urządzeniach Boscha z tamtych lat (gdyby ktoś miał takie informacje to proszę o kontakt).

W modelach OSL konstruktorzy w wielu miejscach założyli stosowanie nakrętek kołnierzowych. Powodem mogła być dbałość o estetykę. Jest to jednak spory problem dla osób współcześnie odrestaurowujących te motocykla, ponieważ nie zastosowano znormalizowanych elementów i nie można ich zakupić w handlu. Istnieją co prawda bardzo podobne nakrętki według normy DIN DIN 6923 czy też DIN 6331 (według współczesnej nomenklatury - nakrętki kołnierzowe z kołnierzem gładkim), jednak we wszystkich przypadkach coś odróżnia je od oryginalnego wykonania (proporcje kołnierza, jego przejście w sześciokąt, bądź wysokość nakrętki), jednak największą wadą jest brak dostępnego pełnego potrzebnego asortymentu gwintów drobnozwojowych. Pozostaje więc ich dorobienie przez tokarza z odpowiednio wytrzymałego materiału, włącznie z pracochłonnym frezowaniem sześciokąta.

W „dużych OSL” (modele 351/501/601 OSL) skrzynia biegów jest mocowana do ramy za pomocą dwóch śrub przechodzących przez solidne odlane uchwyty w górnej i dolnej części aluminiowej obudowy. Nie są to jednak typowe, znormalizowane śruby, dlatego też mogą być pewnym problemem przy restaurowaniu zdekompletowanego motocykla, dlatego też, a także w celu usystematyzowania rodzajów i zmian w tych elementach zachodzących w ciągu całego okresu produkcji wspomnianych modeli, powstał niniejszy artykuł.