Warsztat

Ponieważ właśnie na gorąco przerabiałem temat regulacji czterobiegowej skrzynki biegów współpracującej z nożnym zmieniaczem w NSU 251 OSL pragnę podzielić się z innymi użytkownikami motocykli tej marki swoimi doświadczeniami w tej materii.

Po pierwsze przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac, należy zdać sobie sprawę, że pierwszy bieg jest wykorzystywany praktycznie tylko do ruszania. Jazdę zawsze należy wykonywać, co najmniej na drugim biegu. W wyjątkowych przypadkach używamy jedynki, np. przy pokonywaniu stromych podjazdów lub przejeżdżaniu wyjątkowo grząskiego terenu. Biorąc pod uwagę powyższe, wszelkie regulacje należy więc przeprowadzać pod kątem prawidłowego włączania przełożenia najwyższego, czyli czwórki. Skrzynie biegów w tych motocyklach odznaczają się specyficznym sposobem włączania przełożeń. Dźwignia nożnego mechanizmu poruszana palcami uruchamia tarczę sterującą za pośrednictwem zapadki. Tarcza łączy się z regulowanym cięgnem z dźwigienką umieszczoną w przedniej pokrywie korpusu skrzyni biegów. Połączenie cięgna i dźwigienki stanowi sworzeń zabezpieczony zawleczką. Dźwigienka za pomocą obrotowego palca przesuwa widełki sterujące położeniem kół zębatych. Do widełek przyspawana jest krzywka, na której wycięte są 4 trójkątne wgłębienia. Wchodzi w nie zatrzask trzymający przesuwkę w określonym miejscu odpowiadającym danemu przełożeniu. Czasami pomiędzy pierwszym i drugim wcięciem (odpowiednio położenie 1 i 2 biegu) wykonane jest jeszcze jedno wgłębienie. W tym położeniu znajduje się luz. Jak widać tzw. łańcuch kinematyczny jest dosyć skomplikowany i warunkiem prawidłowej współpracy jest właściwe ustawienie poszczególnych części oraz skasowanie wszelkich nadmiernych luzów.

Regeneracja korkowych tarcz sprzęgłowych

Tarcze sprzęgłowe motocykli NSU serii OS-OSL posiadają wkładki wykonane z korka. Dzięki temu mogą pracować w oleju, który zapewnia im dużą trwałość. Niestety lata, które minęły od momentu wyprodukowania motocykla spowodowały, że nawet dobrze zachowane tarcze tracą swoje własności. Korek pozbawiony smarowania momentalnie wysycha, przegrzewa się w czasie pracy i w konsekwencji błyskawicznie zużywa.

Również tarczki stalowe uszkadzają się poprzez przegrzanie. Bardzo często mają one kolor fioletowy, co niezbicie świadczy o tym, że mocno dostały w kość i przez dłuższy czas pracowały na sucho.

Typowe uszkodzenie ramy w NSU 201/251 OSL oraz sposób jego naprawy

Rama motocykla NSU 201/251 OSL charakteryzuje się tym, że od dołu jest otwarta. Elementem zamykającym jest silnik i blaszane prowadnice skrzynki biegów. Przednia część ramy, to dwie rurki zamocowane do kształtki, stanowiącej główkę ramy, będącej konstrukcyjnie miejscem osadzenia łożysk przedniego widelca.

Często spotykanym uszkodzeniem ramy, jest pękanie rurek przednich przy wyjściu z główki. Czym jest to spowodowane? Myślę, że główną przyczyną jest mała sztywność ramy. A wynika ona z zastosowania połączeń śrubowych, które to w czasie wielu lat ulegają samoistnemu poluzowaniu. W efekcie pojawia się możliwość niewielkich przemieszczeń silnika i rur ramy. Po jakimś czasie następuje zmęczenie materiału i pojawienie się pęknięć w miejscu najbardziej obciążonym lub takim, w którym występują niekorzystne zmiany przekroju ramy. Styk otworów w odkuwce główki ramy i rur nośnych tworzy karb, przyczyniający się do kumulacji naprężeń. Również przeciążanie motocykla, w czasie jego eksploatacji (występujące szczególnie w czasie wojny), nie pozostaje bez wpływu na to niekorzystne zjawisko.

Uszczelnienie kapy sprzęgłowej "małych" modeli OSL

Tytułem wstępu ...

Spróbuję przedstawić jeden z wielu elementów mojego NSU 251 OSL, z którymi długo walczyłem, albo nadal walczę - tzw. "kapę sprzęgłową" i typowe problemy z jej uszczelnieniem. Zazwyczaj problemy wynikają z dwu głównych przyczyn - braku wiedzy lub braku części. W moim przypadku zaistniały obydwa te zjawiska, ... ale na szczęście oba były, albo są do przeskoczenia!

Dodatkowym utrudnieniem jest to, że nadal nie wiem dokładnie z którego roku jest mój motocykl i chyba zakupię już trzeci katalog, bo dwa, które już mam nie dały mi jeszcze pełnej satysfakcji. Na pewno był on wyprodukowany po 1940 i przed 1950. Skąd taki wniosek? W dostępnych mi tabelach numerów ram i lat ich produkcji (niestety są one dostępne tylko do 1940 roku) mój numer nie figuruje. Motocykle wyprodukowane po 1950 roku różnią się znacząco charakterystycznymi detalami (prądnica, siedzenie, osprzęt kierownicy, rura wydechowa, itd.). Zresztą, jak niby znalazłby się w powojennej, komunistycznej Polsce motocykl wyprodukowany w RFN? Musiał więc pozostać u nas po Hitlerowcach. Na potwierdzenie tego, na bloku silnika obok numeru seryjnego widnieje swastyka. Wiele jest w nim elementów pochodzących z modelu 251 OS WH (Wehrmacht), ale są i inne, których nie ma w żadnym katalogu. Może są zapożyczone z innych marek? Ale nie to jest jeszcze najgorsze - najgorsze jest bowiem jeśli w ogóle nic nie ma, a być w danym miejscu powinno.